9 Kasım 2010 Salı

Ders Notu 1: Medeni Hukuka Giriş

1. Hukuk Nedir: Hukuk toplum düzenini sağlamaya yöneliktir. Arkasında devletin yaptırım gücü vardır. Hukuk toplum düzenini sağlayan ve uyulması yaptırıma bağlanmış kuralların tümüdür.

2. Değişik Hukuk Kavramları:
2.1 Yürürlükteki Hukuk (Pozitif Hukuk, Müebbet Hukuk): Bir ülkede uygulanan hukuktur. Yürürlükte kalkmış hukuka Tarihi Hukuk denir.

2.2 Mevzu Hukuk (Mevzuat Hukuku) : Yürürlükteki hukukun yazılı olan bölümüdür. Yazısız bölümüne töre hukuku denir.

2.3 Doğa Hukuku (Tabi Hukuk): Olması gereken hukuktur. Belli bir dönemde belli bir milletin ihtiyacını en iyi gören hukuktur.

3. Medeni Hukuk: Özel hukukun temeli sayılan ve düzenlediği ilişkiler bakımından en kapsamlı olan Özel Hukuk dalıdır.

4.Hukuk Kurallarının Nitelikleri: (Her Hukuk Kuralının 4 özelliği vardır.)

1. Hukuk kuralları iki taraflıdır. Yani hukuk en azından 2 kişiyi kapsar. Hukuk kuralları 2 kişiyi karşı karşıya getirir.
2. Hukuk kuralları geneldir. Bir hukuk kuralı varsa bu herkesi ilgilendirir. 1 kişi ile ilgili hukuk kuralı yoktur. İstisnai birkaç durum vardır. Aşık Veysel'e maaş bağlanmıştır. Atatürk mareşal ilan edilmiştir.
3. Hukuk kuralları soyuttur. Önceden bilinmeyen ilerde olabilecek olaylara uygulanır. Yani önce kural konulur. Sonradan anlaşmazlık çıkarsa uygulanır. soyut olmasının sebebi ileride kim tarafından kullanılacağının bilinememesindendir.
4. Hukuk kuralları yaptırıma bağlıdır. Yaptırım devletin uyguladığı zorlayıcı güçtür.

5.Hukukun Bölüm ve Dalları
5.1 Kamu Hukuku: Taraflardan biri egemendir. Devletin ilişkilerinde görülür.

5.1.1Anayasa Hukuku: Anayasal bir uyuşmazlık olduğunda geçerli olan hukuk dalıdır. Yasaların anayasaya uygun olmaması durumunda geçerlidir. Anayasa mahkemesi duruma el koyar.

5.1.2Ceza Hukuku: Devletin vatandaşları ile olan sorunlarını inceler. Sadece suç işlendiğinde vardır.

5.1.3Ceza Usul Hukuku: Ceza yargılaması sırasında uygulanacak olan kuralları inceler. Kişinin öz alına alınması ile başlar.

5.1.4Devletler Genel Hukuku: 2 devletin arasındaki ilişkiyi inceler.

5.2Özel Hukuk: Taraflar eşit şartlarda ise aralarında altlık üstlük ilişkisi yoksa biri diğerine emredemiyorsa özel hukuk geçerlidir.

Alım satım sözleşmesi : Devlet ihale usulü ile iş yapıyorsa satıcı ile aynı şartlardadır.
5.2.1Medeni hukuk.

5.2.1.1 Kişiler Hukuku: Kişilik haklarını ele alır. Kişinin yerleşim yeri akrabalık ilişkilerine bakar.

5.2.1.2 Aile Hukuku: Evlenme boşanma evlat edinme gibi konulara bakar.

5.2.1.3 Eşya Hukuku: Kişinin eşya üzerindeki egemenlik ve tasarruflarının çeşitlerinin ve bunların kapsam ve sonuçlarını inceler.

5.2.1.4 Borçlar Hukuku: Alacak verecek işlerine bakar.

5.2.1.5 Miras Hukuku: Ölümden sonra ailenin mal varlığının nasıl paylaştırılacağını belirler.
5.3 Karma Hukuk:

Hem devlet üstündür. Hem de eşit şartlılık vardır.

5.3.1 İş Hukuku: İş ve işçileri düzenler. İŞ ve işçiler aynı şartlardadır. Ayrıca bunların devletle lan durumlarını inceler. Devlet üstündür.

5.3.2 İflas Hukuku: Tam olarak karma hukuka girmez. Devletin yoğun biçimde gücünü kullanması söz konusudur.

6.Hukuk kuralları ile görgü kuralları arasındaki farklar:

* Görgü kuralları her toplumda oluşmuş ve uyulması istenen kurallardır.
* Görgü kurallarının yaptırımı yoktur. Ama hukuk kurallarının yaptırım gücü vardır.
* Görgü kuralları yazısızdır. Hukuk kuralları yazılıdır.
* Görgü kuralları kişinin kendisi ile ilgilidir.

7.Hukuk kuralları ile ahlak kuralları arasındaki ilişkiler:

* Ahlak kişinin yazılı olmayan görevleridir. Ahlakta başkasına karşı olan ödev ve görevlerimiz esastır.
* Hukuk kurallarının temelinde genellikle ahlaki düşünce yatar.
* Ahlak kuralları yazılı değildir. Yaptırımı yoktur.
* Ahlak kuralları genellikle manevi değerlerle ilgilidir. Hukuk kuralları arsa, para gibi manevi olmayan başka değerlerle de ilgilenir.

8. Hukuk kuralları ile din kuralları arasındaki farklar:

* Bazı ülkelerde din kuralları hukuk kuralı olmuştur. (Libya, Suudi Arabistan)
* Laik ülkeler için; dinin kaynağı Allah'tır. Hukuk kurallarının kaynağı organ, makam ya da toplumun kendisidir.
* Düzenlenen ilişkiler bakımından da farklılık vardır. Din kuralları tanrı ile kul arasındaki ilişkileri düzenlerken hukuk kuralları kişileri inceler.

* Belediye bir kişiliktir (tüzel kişilik). Din kuralları tüzel kişilikleri incelemez.
* Din kurallarımıza göre cehenneme gideriz, hukuk kurallarında somut olarak yaptırımı görürüz. Yani yaptırımda da fark vardır.
* Din kuralları değiştirilemez.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder